تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 504 |
تعداد مقالات | 4,349 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,010,516 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,978,946 |
رابطۀ فلسفه و دین در انسانشناسی بوئثیوس با تکیه بر رسائل کلامی و تسلای فلسفه | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
دوره 18، شماره 2 - شماره پیاپی 36، آبان 1399، صفحه 119-140 اصل مقاله (1004.22 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2021.238770.1595 | ||
نویسندگان | ||
سیده فاطمه نورانی خطیبانی1؛ مریم سالم* 2؛ میترا پورسینا3 | ||
1دانشآموختۀ کارشناسی ارشد، گروه حکمت و کلام، دانشکده الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
2استادیار گروه حکمت و کلام دانشکده الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
3دانشیار گروه حکمت و کلام، دانشکده الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مسئلۀ محوری در این مقاله پی بردن به رابطۀ فلسفه و دین در انسانشناسی بوئثیوس است. بدین منظور مؤلفههایی همچون خلقت، چیستی اختیار و دلیل مختار بودن انسان و غایت نهایی انسان هم در رسائل کلامی، به عنوان نمایندۀ دیدگاههای کلامی بوئثیوس، و هم در تسلای فلسفه، به عنوان نمایندۀ فلسفۀ بوئثیوس، به روش تحلیلی-توصیفی مورد بررسی قرار میگیرند. بوئثیوس در هر دو اثر قائل به دوگانهانگاری و مختار بودن انسان است و عقل داشتن انسان را دلیل بر اختیار او میداند. در خصوص خلقت انسان و قرارگیری نفس در بدن، در رسائل کلامی گزارش کتاب مقدس را میپذیرد و در تسلای فلسفه بیشتر به قرائت افلاطونی قائل است، هرچند در اینجا نیز تجسد نفوس را به فعل الهی نسبت میدهد. در تسلای فلسفه، او به نحو کاملتری به اختیار انسان و علم الهی میپردازد، و به کمک پنج مؤلفۀ راههای کسب معرفت، متعلق علم قرار گرفتن مدرَک نه به واسطۀ ذات خود بلکه به واسطۀ ذات مدرِک، تمایز میان ضرورت محض و ضرورت مشروط، تمایز سرمدیت با ابدیت، و اثبات سرمدیت برای علم خداوند، نظریۀ خود را در خصوص جمع بین مشیت الهی و اختیار انسان ارائه میدهد. او ثابت میکند که همۀ وقایع آینده از منظر الهی ضروریاند، اما برخی فینفسه ضرورت دارند و برخی به اختیار انتخاب میشوند. در مجموع، تصویری که بوئثیوس از انسان در تسلای فلسفه ارائه میدهد تصویر انسان در رسائل کلامی را مخدوش نمیسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
بوئثیوس؛ رسائل کلامی؛ تسلای فلسفه؛ انسانشناسی؛ اختیار | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Relation between Philosophy and Religion in Boethius’ Anthropology based on Theological Treatises and the Consolation of Philosophy | ||
نویسندگان [English] | ||
ُSayyedeh Fatemeh Nourani Khatibani1؛ Maryam Salem2؛ Mitra Poursina3 | ||
1M.A. graduated, department of theosophy and theology, faculty of theology and religions, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
2Assistant professor, department of theosophy and theology, faculty of religions and theology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. | ||
3Associate Professor, department of theosophy and theology, faculty of religions and theology, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The central concern of this article is understanding the relationship between philosophy and religion in Boethius' anthropology. For reaching this end, we have analyzed his ideas about issues, such as creation, the nature of and evidence for human free will, and the ultimate goal of man -in Theological Treatises as representative of Boethius' theological views and in the Consolation of Philosophy as representative of Boethius' philosophy. Boethius, in both works, accepted dualism, human free will, and the intellect as the evidence for human free will. Concerning the creation of 'man' and the placement of the soul in the body, in the Theological Treatises, he accepts the Bible report, but in the Consolation of Philosophy, he finds the Platonic reading more convincing; However, here, he attributes the incarnation of the soul to the divine act too. In the Consolation of Philosophy, he believes in the consistency of human free will and divine knowledge by presenting them thoroughly and analyzing issues such as ways of acquiring knowledge, remaining a knowledge even after the ceasing of its object, the distinction between pure necessity and conditional necessity, and between sempiternity and eternity, and the proof for God's sempiternity. He proves that although all future events are necessary from the divine perspective, some are necessary per se, and some through free will. In sum, Boethius' portrayal of 'man' in the Consolation of Philosophy does not distort what he has said about 'man' in Theological Treatises. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Boethius, Theological Treatises, Consolation of Philosophy, Anthropology, Free Will | ||
مراجع | ||
ارسطو. 1369. دربارۀ نفس. ترجمۀ علیمراد داودی. تهران: حکمت. ارسطو. 1396. سماع طبیعی (فیزیک). ترجمۀ محمدحسن لطفی. تهران: طرح نو. امیری، زینب، و عبدالرسول کشفی. 1394. «بررسی استدلال تقدیرگرایی کلامی و پاسخ خداگرایی گشوده». اندیشه نوین دینی 40: 25-42. ایلخانی، محمد. 1380. متافیزیک بوئثیوس. تهران: الهام. ایلخانی، محمد. 1393. تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس. تهران: سمت. بوئثیوس، آنلیسیوس مانیلیوس سورنیوس. 1385. تسلای فلسفه. ترجمۀ سایه میثمی. تهران: نگاه معاصر. خالندی، علی (مترجم و گردآورنده). 1394. «خدا و منطق در آراء بوئثیوس». فرهنگ امروز، قابل دسترس در http://farhangemrooz.com/news/43154. ژیلسون، اتین. 1389. تاریخ فلسفۀ مسیحی در قرون وسطی. ترجمۀ رضا گندمی نصرآبادی. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب. طالبزاده، سید حمید، و بهرام علیزاده. 1389. «ارادۀ آزاد و آموزههای دینی (نقد و بررسی پاسخهای اندیشمندان غربی به مسئلۀ تقدیرانگاری)». آینه معرفت 22: 53-74. کاپلستون. فردریک چارلز. 1362. تاریخ فلسفه (جلد ۱): یونان و روم. ترجمۀ سید جلالالدین مجتبوی. تهران: علمی فرهنگی. لین، تونی. 1390. تاریخ تفکر مسیحی. ترجمۀ روبرت آسریان. تهران: فروزان. مورفی، ننسی. 1391. چیستی سرشت انسان. ترجمۀ علی شهبازی و سید محسن اسلامی. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب. هاکس، مستر. 1383. قاموس کتاب مقدس. تهران: اساطیر. Boethius, Anicius Manlius Severinus. 1968. Boethius, Tractates, De Consolatione. Loeb Classical Librar. Translation by H.F. Stewart and E.K. Rand. Cambridge Massachusetts: Harward University Press. Bradshaw, David. 2009. "The Opuscula sacra: Boethius and theology". In The Cambridge Companion to Boethius. Edited by John Marenbon. New York: Cambridge University Press. Chadwick, Henry. 1981. Boethius the Consolation of Music, Logic, Theology and Philosophy. New York: Oxford University Press. Donato, Antonio. 2013. "Self-Examination and Consolation in Boethius' ‘Consolation of Philosophy’". The Classical World 106(3): 397-430. Gibson, Margaret. 1981. Boethius His Life, Thought and Influence. Basil Blackwell: Oxford. Henry, Douglas V. 2009. "Quid ipse sis nosse desisti." In The Normativity of the Natural, pp. 77-99. Springer, Dordrecht. Kretzmann, Norman. 1985. "Nos ipsi principia sumus: Boethius and the Basis of Contingency." In Divine Omniscience and Omnipotence in Medieval Philosophy, pp. 23-50. Springer, Dordrecht. Leftow, Brian. 1990. “Boethius on Eternity”. History of Philosophy Quarterly 7(2): 123-142. Patch, Howard R. 1935. “Necessity in Boethius and the Neoplatonists”. Speculum 10(4): 393-404. Reiss, Edmund. 1981. “The Fall of Boethius and the Fiction of the ‘Consolatio Philosophiae’”. The Classical Journal 77(1): 37-47. Sharples, Robert. 2009. “Fate, Prescience and Free Will.” In The Cambridge Companion to Boethius. Edited by John Marenbon. New York: Cambridge University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,263 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 266 |