تعداد نشریات | 20 |
تعداد شمارهها | 508 |
تعداد مقالات | 4,381 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,164,708 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,170,418 |
مشارکت در حیات الوهی: بنیاد نهایی تبیین غایتشناختی نزد ارسطو | ||
پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
مقاله 2، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 35، اردیبهشت 1399، صفحه 27-48 اصل مقاله (927.23 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2020.2759 | ||
نویسنده | ||
مصطفی زالی* | ||
استادیار فلسفه، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
وجه الوهی فلسفه ارسطو، و به طور خاص وجه الوهی غایتشناسی او، مسئلهای مناقشهبرانگیز و حتی شدیداً مورد انکار است؛ چرا که تفسیرهای معاصر غایتشناسی، از یک سو غایتشناسی الهیاتی را تبیین جهان به عنوان فعل قصدمندانه خالقی حکیم تلقی کرده، و از سوی دیگر غایتشناسی ارسطو را صرفاً روشی برای تبیین کارکردهای جواهر طبیعی و افعال انسانی میدانند. در نتیجه غایتشناسی ارسطو فاقد هر گونه دلالت الهیاتی تلقی میشود. این نوشتار با نظر به اوصاف امر الهی در اندیشه ارسطو نشان میدهد که او در حوزه زیستشناسی و اخلاق، گرچه پای تبیینهای غایتشناختی به معنای طراحی هوشمند را به میان نمیکشد، در عین حال، کارکرد نهایی انواع طبیعی زنده و نوع انسان را با ارجاع به عنصری الهی در آنها تبیین میکند. به بیان مشخصتر، در انواع طبیعی زنده فقط نوع است که از جهت سرمدیتاش در جایگاه غایت به معنای حقیقی قرار میگیرد، حال آن که در انسان، غایت نهایی با ارجاع به عنصر الوهی محقق در هر فرد یعنی عقل احراز میشود. پس خدا به عنوان نمونۀ ایدئال تحققِ حیاتِ سرمدیِ معقول لحاظ میشود و غایتمندی جهان طبیعی زنده و جهان انسانی چیزی نیست مگر تشبه به این حیات سرمدی. بنابراین غایتشناسی ارسطو واجد استلزامات صریح الهیاتی است و چهارچوبی هستیشناختی را برای تفسیر عقلانی مفهوم سعادت در فلسفههای دینی فراهم میسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
ارسطو؛ علت غایی؛ جوهر زنده؛ سرمدیت؛ عقل | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Participation in Eternity: The Ultimate Ground of Aristotle’s Teleological Explanation | ||
نویسندگان [English] | ||
Mustafa Zali | ||
Assistant Professor of Philosophy, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran,Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Divine aspect of Aristotelian Philosophy and especially the divine aspect of his teleology is one of the most difficult and controversial problems. This difficulty leads to rejection of any divine aspect in his teleology, because the contemporary defenses of teleology, on the one hand have interpreted divine teleology as an explanation of world as an intentional act of a wise creator, and on the other hand, have regarded Aristotle’s teleology as a methodological approach to explain the functions of natural substances and human actions. So, Aristotle’s teleology has no divine significance. In contrast to this prevailing approach, this article investigates the divine aspect of Aristotle’s teleology. Even though he does not explicitly refer to intelligent design to explain the order of natural and human world, but the ultimate functions of these substances are explained with reference to god as a paradigm of teleology. In natural substances, the kind as an eternal entity is a real telos and the ultimate telos of human being lies in intellect as a divine element. So, the god is regarded as an ideal of intellectual eternal life and the purposiveness of natural and human worlds, is due to their participation of divine life. Therefore, the Aristotle’s teleology has explicit theological implications and has become to an ontological framework for intellectual interpretation of happiness in Abrahamic religions. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Aristotle, Final Cause, Living Substance, Eternity, Intellect | ||
مراجع | ||
ابنسینا. ۱۴۳۵. الاشارات و التنبیهات، المجلد الثالث، مع الشرح لنصیرالدین محمد بن محمد بن الحسن الطوسی و شرح الشرح لقطب الدین محمد بن محمد بن ابی جعفر الرازی. قم: نشرالبلاغه. Aristotle. 1984. Complete Works. Edited by Jonathan Barnes. Princeton, N.J.: Princeton University Press. Broadie, Sarah. 1991. Ethics with Aristotle. Oxford: Oxford University Press. Broadie, Sarah. 2012. Nature and Divinity in Plato's Timaeus. Cambridge: Cambridge University Press. Fraenkel, Carlos. 2016. Philosophical Religions from Plato to Spinoza: Reason, Religion, and Autonomy. Cambridge: Cambridge University Press. Gerson, Lloyd P. 2005. Aristotle and Other Platonists. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press. Gotthelf, Allan. 2012. Teleology, First Principles, and Scientific Method in Aristotle's Biology. Oxford: Oxford University Press. Johansen, Thomas Kjeller. 2008. Plato's Natural Philosophy: A Study of the Timaeus-Critias. Cambridge: Cambridge University Press. Johnson, Monte Ransome. 2005. Aristotle on Teleology. Oxford: Oxford University Press. Kant, Immanuel. 2000. Critique of the Power of Judgment. Translated by Paul Guyer and Eric Matthews. Cambridge: Cambridge University Press. Lear, Gabriel Richardson. 2004. Happy Lives and the Highest Good: An Essay on Aristotle's Nicomachean Ethics. Princeton: Princeton University Press. Leunissen, Mariska. 2010. Explanation and Teleology in Aristotle's Science of Nature. Cambridge: Cambridge University Press. Menn, Stephen. 1992. “Aristotle and Plato on God as Nous and as the Good.” The Review of Metaphysics 45(3). Miller, Fred D. 2012. "Aristotle on the Separability of Mind." in Oxford Handbook of Aristotle. Edited by Christopher Shields. Oxford: Oxford University Press. Peramatzis, Michail. 2011. Priority in Aristotle's Metaphysics. Oxford: Oxford University Press. Plato. 1997. Complete Works. Edited by John M. Cooper. Indianapolis: Hackett Publishing. Sedley, David. 2007. Creationism and Its Critics in Antiquity. Berkeley: University of California Press. Stein, Nathanael, 2012, “Causation and Explanation in Aristotle,” Philosophy Compass, 6(10). Politis, Vasilis. 2004. Aristotle and the Metaphysics. London: Routledge. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 882 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 457 |