اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 504 |
| تعداد مقالات | 4,349 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,988,185 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,935,429 |
تحلیل دیدگاه ملاصدرا دربارة سعادت در پرتو حرکت جوهری | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| شناسنامه علمی شماره، دوره 10، شماره 2، آبان 1391، صفحه 29-46 اصل مقاله (603.33 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2013.1335 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین هوشنگی1؛ مهران رضائی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| صدرالمتألهین همّت گمارد تا با حفظ اصول مکتب خویش، مسئلة سعادت را ـ که در طول تاریخ همواره از موضوعات بحث برانگیز بوده است، تشریح نماید. پرسش این است که بر مبنای حرکت جوهری ـ که از مهمترین اصول مکتب ملاصدراست ـ به چه نحو می‌توان الگوی سعادت انسان را از دیدگاه صدرالمتألهین استخراج و بازتعریف نمود که مبتلا به عدم انسجام درونی نباشد. سعادت، به عنوان نهایت کمال انسانی از جنس عقلی می‌باشد. ملاصدرا حقیقت سعادت را حرکت و تکامل در مسیر توسعة عقل نظری می‌داند و در عین ذومراتب دانستن جنبة عملی، آن رااز باب کمک به جنبه نظری، بسیار مؤثر در رشد انسانی لحاظ می‌نماید؛ به گونهای که به نوعی تناظر بین مراتب مختلف عقل نظری و عملی باور دارد. در این مقاله، مدلی مفهومی از الگوی ملاصدرا در باب سعادت ارائه شده که در آن، تناظر مراتب عقل نظری و عقل عملی نیز لحاظ شده است. حضور و تأثیر حرکت جوهری، در بحث پیرامون مبانی و ماهیت سعادت به وضوح قابل فهم است؛ چنانکه نگاه تشکیکی به امور، در بحث موانع سعادت نیز قابل ملاحظه است. شایان ذکر است که تبیین سعادت بر مبنای حرکت جوهری، لوزامی در پی دارد که ما را در فهم نکات مهم انسان‌شناسی صدرایی یاری می‌نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سعادت؛ غایت مطلوب؛ حرکت جوهری؛ موانع سعادت؛ ملاصدرا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Analysis of Mulla Sadra's Stance on Bliss in the Perspective of Trans-substantial Motion | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hossein Hoshangi1؛ Mehran Rezaei2 | ||
| 1Associate Professor at the Department of Islamic Philosophy and Kalam, Imam Sadiq University, Tehran, Iran | ||
| 2PhD Student of Transcendent Wisdom, University of Isfahan, Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Sadra made sincere attempts to elaborate on the historically everchallenging issue of bliss while keeping himself with the principles of his philosophy. The question is that how we could extract and redefine the pattern of human bliss from Sadra’s philosophy upon the trans-substantial motion – which is one of grounding principles of transcendent theosophy of Mulla Sadra – in such a way that immunes us from getting involved in paradoxical inconsistencies. As the entelechy of human perfection, bliss is essentially rational. Mulla Sadra believes that the truth of bliss reveals itself through wayfaring and evolution in the path of development of theoretical reason and holds that the hierarchicality of practical reason is effective in human evolution as it is much supportive for theoretical reason in many respects; insofar as he believes in a kind of correspondence between theoretical and practical reasons. This essay proposes a conceptual model of Sadra’s pattern forbliss within which the correspondence of theoretical and practical reasons has also been taken into account. The presence and influence of trans-substantial motion is far evident in Sadra’s discourse on the essence and quality of human bliss; as the analogically informed, perspective of transcendent theosophy is effective in the debate on the obstacles of bliss. It is noteworthy that the exposition of bliss according to the principle of trans-substantial motion has special implications that help us to fathom some significant points of Sadra’s anthropology. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Bliss, Desired End, Trans-substantial Motion, The Obstacles of Bliss, Mulla Sadra | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم ارسطو (1343)، علم الاخلاق الى نیقوماخوس، مقدمه و تحقیق بارتلمى سانتهلیر، قاهره: دار صادر، ج2. اکبری، رضا (1388)، «تصویر زندگیِ پس از مرگ در فلسفۀ ابنسینا»، دوفصلنامةفلسفهوکلاماسلامی، پاییز و زمستان، دفتر1. ابن سینا، حسین بن عبدالله (1375)، الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغه. همو (1379)، النجاة من الغرق فى بحر الضلالات، مقدمه و تصحیح محمدتقى دانشپژوه، تهران: دانشگاه تهران، چاپ دوم. همو (1383)، رسالة نفس، همدان: دانشگاه بوعلى سینا. همو (1404)، الشفاء ـ الالهیات، قم: مکتبة آیة الله المرعشى. ابن منظور، محمد بن مکرم (1414)، لسان العرب، بیروت: دار صادر، ج3. جوادی، محسن (1385)، «نظریة ملاصدرا دربارة عقل عملی»، خردنامة صدرا، ش43. سهروردی، یحیی بن حبش (1375)، مجموعة مصنفات شیخ اشراق، تصحیح و مقدمه سید حسین نصر، تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگى، ج3. صدرالدین شیرازی، محمد (بیتا)، الحاشیة على الهیات الشفاء، قم: بیدار. همو (1302)، مجموعة الرسائل التسعة، تهران: بینا. همو (1354)، المبدأ و المعاد، تصحیح جلالالدین آشتیانى، تهران: انجمن حکمت و فلسفه. همو (1360ـالف)، اسرار الآیات، تصحیح محمد خواجوى، تهران: انجمن حکمت و فلسفه. همو (1360ـب)، الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة، تصحیح و تعلیق سید جلالالدین آشتیانى، مشهد: المرکز الجامعى للنشر، چاپ دوم. همو (1361)، العرشیة، تصحیح غلامحسین آهنى، تهران: مولى. همو (1363ـالف)، رسالة المشاعر، به اهتمام هانرى کربن، تهران: طهورى، چاپ دوم. همو (1363ـب)، مفاتیح الغیب، تصحیح محمد خواجوى، تهران: مؤسسة تحقیقات فرهنگى. همو (1381)، کسر اصنام الجاهلیة، مقدمه و تصحیح و تعلیق محسن جهانگیرى، تهران: بنیاد حکمت صدرا. همو (1422)، شرح الهدایة الاثیریة، تصحیح محمدمصطفى فولادکار، بیروت: موسسة التاریخ العربى. همو (1981)، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، بیروت: دار احیاء التراث، ج8 و9. صلیبا، جمیل؛ صانعى درهبیدى، منوچهر (1366)، فرهنگ فلسفى، تهران: حکمت. طاهرزاده، اصغر(1370)، معرفت النفس و الحشر؛ روانشناسی و معادشناسی اسلامی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ دوم. طوسی، نصیرالدین (1375)، شرح الاشارات و التنبیهات، قم: نشر البلاغه، ج3. فارابی، ابونصر (1996)، کتاب السیاسة المدنیة، بیروت: مکتبة الهلال. سبزوارى، ملا هادی (1360)، التعلیقات على الشواهد الربوبیة، تصحیح سید جلالالدین آشتیانى، مشهد: المرکز الجامعى للنشر، چاپ دوم. مصطفوی، حسن (1360)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، ج5. مطهری، مرتضی (1379)، مجموعة آثار، تهران: صدرا، ج7. میرداماد (1367)، القبسات، به اهتمام مهدى محقق و دیگران، تهران: دانشگاه تهران، چاپ دوم. همو (1374)، نبراس الضیاء و تسواء السواء فى شرح باب البداء و اثبات جدوى الدعاء، تصحیح حامد ناجى اصفهانى، تهران: میراث مکتوب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,750 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,964 |
||