اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 20 |
| تعداد شماره‌ها | 504 |
| تعداد مقالات | 4,349 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,010,581 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 3,979,358 |
بررسی اشکالهای فخر رازی بر دیدگاه‌های ابنسینا در اراده و فاعلیّت الهی | ||
| پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) | ||
| شناسنامه علمی شماره، دوره 9، شماره 1، اردیبهشت 1390، صفحه 51-70 اصل مقاله (153.44 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30497/prr.2012.1040 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد ذبیحی1؛ شهاب الدین ذوالفقاری* 2 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه و کلام، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
| 2عضو هیئت علمی دانشکده معارف قرآنی اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| دیدگاه فلاسفة مسلمان دربارة اتّحاد مصداقی صفات باری تعالی و بازگشت اراده به علم ازلی، در نظر متکلّمان مقبول نیفتاده است. همچنین طرح فاعلیّت بالعنایه از سوی ابنسینا به عنوان فاعلیّت وجودی الهی و استفاده از آن در فائق آمدن بر برخی دشواریهای الاهیاتی، نظیر مسئلة شرور، زمینهای مناسب را برای نقض و ابرام آنان فراهم آورده است. در این میان، فخر رازی با تأکید بر مبانی کلامی اشعری و به این دلیل که اراده را به معنای عزم و قصدی زائد بر ذات که به ترجیح و تخصیص میانجامد، در نظر میگیرد، فلاسفه را در دستیابی به معنایی روشن برای ارادة ذاتی موفّق نمیبیند و آنان را به انکار اراده در خداوند متّهم میکند. در این نوشتار، ضمن پاسخ به اشکالهای فخر رازی، نشان داده شده که نتیجة گفتار ابنسینا در نفی غایت و غرض از فعل خداوند، سلب اراده و حکمت از او نیست؛ بلکه نتیجه این است که غایت در فعل واجب، چیزی جز ذات او نیست؛ و ارادة او، ابتدا به ذات او تعلّق گرفته، و همة موجودات به تبع ذات او مراد هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خدا؛ فاعلیّت؛ علم؛ اراده؛ ابنسینا؛ فخر رازی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Survey of Fakhar Razi's critiques on Ibn Sina's Opinins in God's will and Activity | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Zabihi1؛ Shahab-addin Zolfaghari2 | ||
| 1Associate Professor at the Department of Philosophy and Kalam, University of Qom, Qom, Iran | ||
| 2Faculty Member of the Faculty of Quranic Education, Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The Islamic Philosophers view about union between Divine Attributes in object and referring Will to eternal knowledge, was not accepted in opinion of Kalam authorities. Also, the Ibn Sina's view in Divine agency by providence that is an existential agency and it's application for solution some of theological difficulties such as problem of Eviles provided a suitable field for discussion. Fakhar Razi, who emphasis on foundations of Ash'arites, did not see the explanation of philosophers to be successful about God's essential will. He accuses them in denying the will of God. In his view the mean of Will is aim and decision which is added to Essence and determins each of beings to it's time to be. This article mentions the result of Ibn Sina's essay in negation goal and purpose for Divine acts, don't negate His Will and Wisdom, rather means that His aim is Himself and will otheres beacuse will Himself, also Divine providence which is immediate knowledge to the best arrangement of things, helps Ibn Sina to solve some of theological problems. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| God, Activity, Knowledge, Will, Ibn Sina, Fakhar Razi | ||
| مراجع | ||
|
افلوطین (1413)، اثولوجیا، قم: انتشارات بیدار. ابنسینا، حسین بن عبدالله (1363)، المبدأ و المعاد، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران: دانشگاه تهران. همو (1364- الف)، الشفاءـ الالهیات، تحقیق قنوانی و سعید زاید، تهران: چاپخانة آرمان. همو (1364- ب)، النجاة، تهران: چاپخانة خورشید. همو (1375)، الاشارات و التنبیهات، با شرح محقّق طوسی، قم: نشر البلاغه، ج3. همو (1379)، التعلیقات، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم. التفتازانی، سعدالدین (1409)، شرح المقاصد، تحقیق عبدالرحمن عمیره، قم: منشورات الشریف الرضی، ج5. ذبیحی، محمد (1386)، فلسفة مشاء با تکیه بر اهمّ آراء ابنسینا، تهران: سمت. رازی، فخرالدین (1404)، شرحی الاشارات، قم: مکتبة آیت‌الله المرعشی، ج2. همو (1406)، لوامع البیّنات (شرح اسماء الحسنی)، قاهره: مکتبة الکلیات الأزهریة. همو (1407)، المطالب العالیة من العلم الإلهی، تحقیق احمد حجازی السقاء، بیروت: دارالکتب العربی، ج4. همو (1411)، المحصّل، عمان: دار الرازی. همو (1428)، المباحث المشرقیة، تحقیق محمد المعتصم بالله البغدادی، قم: منشورات ذوی القربی، ج2. همو (1986)، الأربعین فی أصول الدین، قاهره: مکتبة الکلیات الأزهریة، ج1. الزرکان، محمدصالح (بیتا)، فخرالدین الرازی و آراءه الکلامیّة و الفلسفیّة، بیروت: دار الفکر. سبزواری، ملاهادی (بیتا)، شرح المنظومة، قم: مکتبة المصطفوی. صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1404)، الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، قم: مکتبة المصطفوی، ج6. نصیرالدین طوسی، محمّد (1359)، تلخیص المحصّل، به اهتمام عبدالله نورانی، تهران: دانشگاه تهران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,806 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,458 |
||